ระวังออฟฟิศซินโดรม โรคในอนาคตสำหรับคนที่คิดจะทำงานออฟฟิศ

ระวังออฟฟิศซินโดรม โรคในอนาคตสำหรับคนที่คิดจะทำงานออฟฟิศ

สำหรับน้องๆ นักศึกษาที่กำลังจะก้าวเข้าสู่โลกของการทำงาน หรือผู้ที่กำลังพิจารณาเส้นทางอาชีพในสายงานออฟฟิศ การเตรียมความพร้อมไม่เพียงแค่เรื่องความรู้ความสามารถในสายงานเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการเตรียมสุขภาพร่างกายให้พร้อมรับมือกับลักษณะงานที่อาจแตกต่างไปจากเดิม โดยเฉพาะความเสี่ยงในการเกิด "ออฟฟิศซินโดรม" กลุ่มอาการที่พบบ่อยและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของคนทำงานอย่างมาก การทำความเข้าใจและรู้วิธีป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆ จะเป็นเกราะป้องกันสำคัญในอนาคต

ทำความรู้จัก "ออฟฟิศซินโดรม" ปัญหาสุขภาพที่มาพร้อมชีวิตคนทำงานยุคใหม่
กลุ่มอาการออฟฟิศซินโดรม (Office Syndrome) ไม่ใช่โรคใดโรคหนึ่งโดยเฉพาะ แต่เป็นกลุ่มอาการปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ที่เกิดขึ้นกับผู้ที่ทำงานในสำนักงาน หรือผู้ที่ต้องนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์เป็นเวลานานๆ ด้วยท่าทางซ้ำๆ หรือไม่เหมาะสม ขาดการเคลื่อนไหว และมีความเครียดสะสม อาการเหล่านี้อาจเริ่มต้นจากความเมื่อยล้าเล็กน้อย แต่หากปล่อยทิ้งไว้ อาจพัฒนาไปสู่ปัญหาเรื้อรังและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตและการทำงานในระยะยาวได้

สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดกลุ่มอาการออฟฟิศซินโดรม ที่ผู้ทำงานออฟฟิศควรตระหนัก
สาเหตุของการเกิดออฟฟิศซินโดรมมักมาจากปัจจัยหลายอย่างรวมกัน ดังนี้:
•   การอยู่ในท่าเดิมซ้ำๆ เป็นเวลานาน: เช่น การนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์โดยไม่เปลี่ยนอิริยาบถ
•   การใช้กล้ามเนื้อซ้ำๆ: เช่น การพิมพ์งาน การใช้เมาส์ เป็นเวลานานโดยไม่มีช่วงพัก
•   ท่าทางในการทำงานที่ไม่เหมาะสม: การนั่งหลังงอ ยื่นคอไปข้างหน้า ยกไหล่ หรือการจัดวางอุปกรณ์ทำงาน (จอคอมพิวเตอร์ คีย์บอร์ด เมาส์) ที่ไม่เหมาะสมกับสรีระ
•   สภาพแวดล้อมในการทำงานที่ไม่เหมาะสม: โต๊ะ เก้าอี้ ความสูงของจอคอมพิวเตอร์ ที่ไม่ถูกหลักการยศาสตร์ (Ergonomics)
•   ความเครียดจากการทำงาน: ความเครียดสะสมสามารถทำให้กล้ามเนื้อเกิดการหดเกร็งโดยไม่รู้ตัว
•   การขาดการออกกำลังกาย: ร่างกายไม่แข็งแรง และกล้ามเนื้อไม่ยืดหยุ่น

อาการของออฟฟิศซินโดรม ที่วัยทำงานควรรู้และสังเกตตัวเองตั้งแต่เริ่มมีสัญญาณ
อาการของออฟฟิศซินโดรมมีความหลากหลาย และอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล อาการที่พบบ่อย ได้แก่:
•   อาการปวด: ปวดบริเวณคอ บ่า ไหล่ สะบัก หลังส่วนบน หลังส่วนล่าง อาจปวดร้าวไปตามแขนหรือขา
•   อาการชา: รู้สึกชาหรือเหน็บชาบริเวณปลายมือ ปลายนิ้ว แขน หรือเท้า อาจมีอาการอ่อนแรงร่วมด้วย
•   ปวดศีรษะ: มักเป็นอาการปวดตื้อๆ หรือปวดตุบๆ บริเวณท้ายทอย ขมับ หรือหน้าผาก ซึ่งอาจเกิดจากความเครียดของกล้ามเนื้อคอและไหล่
•   อาการปวดตา/ตาแห้ง: เกิดจากการจ้องมองหน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน
•   อาการข้อติด: รู้สึกข้อต่างๆ โดยเฉพาะข้อมือ นิ้วมือ ข้อศอก หรือข้อไหล่ ติดขัด ไม่สามารถเคลื่อนไหวได้เต็มที่

วิธีป้องกันออฟฟิศซินโดรม เริ่มต้นสร้างสุขนิสัยที่ดีในการทำงานตั้งแต่เข้าสู่วัยทำงาน
การป้องกันออฟฟิศซินโดรมทำได้ดีกว่าการรักษา และสามารถเริ่มได้ตั้งแต่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมในการทำงาน:
•   ปรับท่าทางการนั่ง: นั่งหลังตรง ชิดพนักพิง เท้าวางราบกับพื้น หรือมีที่รองเท้า จอคอมพิวเตอร์อยู่ในระดับสายตา
•   ลุกขึ้นยืนและเดินบ่อยๆ: พยายามลุกขึ้นยืน เดินไปมา หรือเปลี่ยนอิริยาบถ ทุกๆ 20-30 นาที
•   ยืดเหยียดกล้ามเนื้อ: ทำท่ายืดเหยียดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ ข้อมือ และหลัง เป็นประจำระหว่างวัน
•   พักสายตา: ละสายตาจากหน้าจอคอมพิวเตอร์ทุกๆ 20 นาที มองไปที่วัตถุที่อยู่ไกลๆ
•   ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ
•   จัดการความเครียด: หาเวลาพักผ่อน ทำกิจกรรมที่ผ่อนคลาย เพื่อลดความเครียดสะสม

การปรับสภาพแวดล้อมการทำงานให้ถูกหลักการยศาสตร์ (Ergonomics) ช่วยลดความเสี่ยงได้อย่างมาก
สภาพแวดล้อมการทำงานที่เหมาะสมมีส่วนสำคัญในการป้องกันออฟฟิศซินโดรม ควรปรับอุปกรณ์ต่างๆ ดังนี้:
•   เก้าอี้ทำงาน: ควรเลือกเก้าอี้ที่สามารถปรับระดับความสูงได้ มีพนักพิงรองรับส่วนหลัง และมีที่พักแขน
•   โต๊ะทำงาน: ควรมีความสูงที่เหมาะสม เมื่อวางแขนบนโต๊ะ ข้อศอกควรทำมุมประมาณ 90 องศา
•   จอคอมพิวเตอร์: ควรวางในระดับสายตา ห่างจากตัวประมาณหนึ่งช่วงแขน
•   คีย์บอร์ดและเมาส์: ควรอยู่ในตำแหน่งที่ข้อมืออยู่ในท่าตรงขณะใช้งาน

เมื่อมีอาการแล้ว ควรดูแลตัวเองอย่างไรและเมื่อไหร่ต้องไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
หากเริ่มมีอาการปวดเมื่อยหรือสัญญาณของออฟฟิศซินโดรม ควรเริ่มดูแลตัวเองทันทีด้วยการปรับเปลี่ยนท่าทาง พักผ่อน ยืดเหยียดกล้ามเนื้อ และประคบร้อนบริเวณที่ปวด หากอาการไม่ดีขึ้น ปวดมากขึ้น หรือมีอาการชา อ่อนแรง ลุกลาม ควรปรึกษาแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด
การละเลยอาการออฟฟิศซินโดรมในระยะยาว อาจนำไปสู่ปัญหาระบบกล้ามเนื้อและกระดูกที่รุนแรงขึ้นได้ เช่น หมอนรองกระดูกเสื่อม หรือกดทับเส้นประสาท ซึ่งในกรณีที่รุนแรงและไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบอนุรักษ์นิยม อาจจำเป็นต้องปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านกระดูกและข้อ เพื่อขอคำแนะนำหมอ รักษากระดูกสันหลัง

หรือในบางกรณีที่ซับซ้อน อาจถึงขั้นต้องพิจารณาถึง แพทย์ผ่าตัดกระดูกสันหลัง

เลยทีเดียว การใส่ใจสุขภาพตั้งแต่เริ่มทำงานจึงเป็นการป้องกันปัญหาใหญ่ในอนาคต

สรุป
ออฟฟิศซินโดรม เป็นความท้าทายด้านสุขภาพที่คนทำงานออฟฟิศต้องเผชิญ แต่ไม่ใช่สิ่งที่ป้องกันไม่ได้ การทำความเข้าใจสาเหตุ อาการ และวิธีการป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการทำงาน และการสร้างสุขนิสัยที่ดี เป็นการลงทุนที่สำคัญเพื่อสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงในระยะยาว การใส่ใจสุขภาพของตนเองตั้งแต่ก้าวแรกเข้าสู่โลกของการทำงาน จะช่วยให้คุณสามารถทำงานได้อย่างมีความสุข มีประสิทธิภาพ และมีคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืน