หมึกอัจฉริยะ...เปลี่ยนสีตามอุณหภูมิ ในอนาคตภาชนะบรรจุของร้อนอย่างแก้วกาแฟและถ้วยบะหมี่สำเร็จรูป จะติดฉลากอัจฉริยะที่บอกระดับความร้อน เพิ่มความปลอดภัยให้ผู้ใช้ เมื่อนิสิตจุฬาฯ พัฒนาหมึกสกรีนพิเศษ สามารถเปลี่ยนสีตามอุณหภูมิ และพร้อมส่งต่องานวิจัยให้เอกชนที่สนใจ
ฉลากเปลี่ยนสีตามอุณหภูมินี้นอกจากใช้กับภาชนะบรรจุของร้อนแล้ว ยังติดกับเครื่องจักรได้ด้วย เพื่อลดอุบัติเหตุจากความร้อน หรือจะติดกับซองบรรจุยา กรณีที่ยานั้นจำเป็นต้องจัดเก็บในอุณหภูมิที่เหมาะสม
นายอนุพัทธ์โพธิสถิตยืนยง นิสิตปริญญาเอก คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า ทีมงานใช้เวลากว่า 6 ปี ศึกษาและพัฒนาโพลิเมอร์เปลี่ยนสีตามอุณหภูมิ หรือ พอลิไดอะเซทิลีน สำหรับผลิตเป็นหมึกพิมพ์อัจฉริยะ โดยออกแบบให้เปลี่ยนสีที่ความร้อน 15, 45 และ 70 องศาเซลเซียส ไล่เฉดสีจากน้ำเงินเป็นแดง ตามลำดับ แต่หากต้องการการเปลี่ยนสีที่ช่วงอุณหภูมิอื่น ก็สามารถออกแบบใหม่ได้เช่นกัน
นอกจากนี้ในการวิจัยยังได้รับความร่วมมือจากศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ พัฒนาโพลิเมอร์ให้มีขนาดเล็กระดับนาโนเมตร เพื่อประสิทธิภาพทนยึดแน่น หลุดล่อนจากผิวพลาสติกที่เคลือบได้ยาก จากการทดสอบสกรีนหมึกอัจฉริยะบนสติกเกอร์ใส และพลาสติกโพลีเอสเทอร์ จากนั้นนำไปติดบนแก้วกระดาษ กล่องอาหารสำเร็จรูปและกล่องนมพร้อมดื่ม
หมึกอัจฉริยะสามารถยึดเกาะได้ดีค่าการเปลี่ยนสีคลาดเคลื่อนไม่เกิน 2 องศาเซลเซียส ขึ้นอยู่กับความหนาของภาชนะที่ใช้ทดสอบ และหมึกสัมผัสความร้อนหรือความเย็น ที่อยู่ภายในภาชนะได้เต็มที่หรือไม่ นายอนุพัทธ์ในฐานะหัวหน้าทีมวิจัยกล่าว
หมึกเปลี่ยนสีที่พัฒนาขึ้นนี้ใช้สะดวกเพียงนำสติกเกอร์ที่สกรีนด้วยหมึกไปติดบนภาชนะเป้าหมาย เช่น แก้วกาแฟ เมื่อเติมน้ำร้อนลงไปฉลากจะเปลี่ยนจากสีน้ำเงินเป็นสีแดง เมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนตามเกณฑ์ที่นักวิจัยออกแบบไว้
นายเทอดทูนแจ่มไพบูลย์ ผู้ร่วมทีมวิจัย กล่าวว่า การวิจัยนี้มี รศ.ดร.มงคล สุขวัฒนาสินิทธิ์ เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา รับทุนสนับสนุนส่วนหนึ่งจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ขณะนี้หมึกสกรีนเปลี่ยนสีพร้อมจะนำไปต่อยอดเชิงพาณิชย์ สำหรับผู้ประกอบการรายใดสนใจนำไปเพิ่มมูลค่า พร้อมสร้างความน่าเชื่อถือให้ผู้บริโภค
ผลงานวิจัยหมึกอัจฉริยะบอกอุณหภูมิได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับหนึ่ง สาขาปิโตรเคมี โพลิเมอร์ และเชื้อเพลิงทดแทน จากการประกวดแผนธุรกิจ และโครงการนวัตกรรมแห่งประเทศไทยปี 2550 โดยกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ร่วมกับสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์
ปล.ไม่นานก็คงได้ใช้แล้วครับ
อื่นๆ
