ต่อไป »

[dreamer]

สมมุติว่ามีบริษัทหนึ่ง ทำ hardware แล้วจ้างเราเขียนโปรแกรมควบคุม hardware ตัวนี้
โดยที่เราเขียนโปรแกรมใหม่ทั้งหมดเลย

คำถามคือ เมื่อเราทำโปรแกรมให้บริษัทนี้เสร็จ เราสามารถรับทำโปรแกรมควบคุม hardware แบบเดียวกัน
(อาจจะต่างในรายละเอียด แต่เป้าหมายของ hardware เหมือนกัน) ให้บริษัทอื่นที่เป็นคู่แข่งกัน ได้หรือเปล่า


การทำแบบนี้
ผิดกฎหมายหรือไม่
ผิดจริยธรรมหรือไม่
ผิดมารยาท หรือไม่

[Bigguide]

ปกติแล้วบริษัทแรกจะต้องทำสัญญาไว้กับบริษัท software นั้นๆอยู่แล้วนะครับ ถ้าไม่ทำถือว่าผิดพลาดมหันต์

ดูจากคำถาม เราไม่ผิดอะไรเลยครับทั้งจรรยาบรรณและกฏหมาย

[chinjung01]

ปกติในสัญญามักจะบอกว่าห้ามเอาไปทำกับที่อื่นอีกนะครับ

ผมจ้างงาน ผมก็ทำแบบนั้น 

[WonderThailand]

นานมาแล้ว ......   
ในยุคโบราณ


ีมีระบบปฎิบัติการ บนพีซี 2 ตัวคือ

MS-DOS และ
PC-DOS


ในกรณีของท่าน  ฟันธงว่า   
ทำได้ - ไม่ผิด 

ถ้าไม่เหมือนกัน  "ทั้งดุ้น"

[smapan]

ทำได้ ถ้าไม่ผิดสัญญาครับ

[banbow1234]

มีสิทธิ์โดนฟ้องได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นต้องดูสัญญาเป็นสำคัญ แต่ถ้าลูกค้ารู้เรื่องต้องผิดใจกันแน่นอน
 ลองคิดในมุมลองลูกค้า 

[dreamer]

เรื่องจริงก็คือ กำลังจะมีคนมาจ้างผมเขียนโปรแกรมที่ควบคุม ECU ที่เอาไปใส่ในรถยนต์
ผมไม่เคยเขียนมาก่อน แต่ก็พอมีพื้นฐานมาบ้าง

ที่นี่สมมุติว่าผมทำโปรเจคนี้เสร็จ ผมก็จะมีความรู้มากขึ้น ในการเขียนโปรแกรม ECU

ผมจึงเกิดคำถามขึ้นว่า ผมสามารถใช้ความรู้ตรงนี้ไปรับงานจากลูกค้าคนอื่นได้หรือไม่

มองในมุมของลูกค้า ถ้าผมไปรับงานจากลูกค้าคนอื่น ก็เหมือนเอาโปรแกรมที่เขาจ้างเขียนไปขายคนอื่น

ถึงโปรแกรมที่ผมจะเอาไปขายคนอื่น ผมสร้างขึ้นใหม่ ดีกว่าที่เคยทำให้เขา เขาก็ยังคงมองว่า ผมเอาโปรแกรมของ
เขาไปขายอยู่ดี

แต่ถ้าเอาไปขายลูกค้าคนอื่นไม่ได้ เวลาผมพัฒนาโปรแกรมอะไรขึ้นมาใหม่ ก็ต้องขายให้คนนี้คนเดียว
ผมรู้ว่าช่องทางมันจำกัดหรือเปล่า และถ้าช่องทางมันจำกัด ผมลงทุนเรียนรู้ มันจะคุ้มหรือเปล่า

[iLhay]

ขึ้นอยู่กับว่า ในส่วนของ source code ในฟังก์ชันที่ทำให้บริษัทแรก มีอยู่ใน source code บริษัทที่สองไหมครับ

ผมไม่ได้หมายถึงห้ามเหมือนกันเลยน่ะ แต่หมายถึงพวกอะไรที่เป้น generic น่ะครับ เหมือนกันได้ แต่ฟังก์ชันที่ฝั่งบริษัทแรก requirements มาให้ โค๊ดในส่วนนั้นก็ไม่ควรมีอยู่ในโค๊ดของบริษัทที่สอง

ยกเว้นเรามีเอกสารยืนยันว่า requirements ของบริษัทที่ 2 มีตรงกันครับ

ถ้าเป็นกรณีนี้ผมว่าไม่ผิดครับ

จะมีปัญหาก็พวก algorithm นี่ละ ถ้าทางบริษัทจัดมาให้ ก็ไม่ควรเอาไปใส่ให้บริษัทที่สอง

programmer น่าจะมีจรรยาบรรณอยู่แล้วครับ

[WonderThailand]

เรื่องจริงก็คือ กำลังจะมีคนมาจ้างผมเขียนโปรแกรมที่ควบคุม ECU ที่เอาไปใส่ในรถยนต์
ผมไม่เคยเขียนมาก่อน แต่ก็พอมีพื้นฐานมาบ้าง

ที่นี่สมมุติว่าผมทำโปรเจคนี้เสร็จ ผมก็จะมีความรู้มากขึ้น ในการเขียนโปรแกรม ECU

ผมจึงเกิดคำถามขึ้นว่า ผมสามารถใช้ความรู้ตรงนี้ไปรับงานจากลูกค้าคนอื่นได้หรือไม่

มองในมุมของลูกค้า ถ้าผมไปรับงานจากลูกค้าคนอื่น ก็เหมือนเอาโปรแกรมที่เขาจ้างเขียนไปขายคนอื่น

ถึงโปรแกรมที่ผมจะเอาไปขายคนอื่น ผมสร้างขึ้นใหม่ ดีกว่าที่เคยทำให้เขา เขาก็ยังคงมองว่า ผมเอาโปรแกรมของ
เขาไปขายอยู่ดี

แต่ถ้าเอาไปขายลูกค้าคนอื่นไม่ได้ เวลาผมพัฒนาโปรแกรมอะไรขึ้นมาใหม่ ก็ต้องขายให้คนนี้คนเดียว
ผมรู้ว่าช่องทางมันจำกัดหรือเปล่า และถ้าช่องทางมันจำกัด ผมลงทุนเรียนรู้ มันจะคุ้มหรือเปล่า

อ้อ ...  ถ้าอย่างนี้
ทำไม่ได้ครับ  เขาเรียกว่า proprietary

ประหนึ่งว่าคุณเป็น พนักงานซอร์ฟแวร์เฮ้าส์  โปรแกรมที่คุณเขียน
จะเป็นสมบัติของบริษัท


นอกจาก  ว่าคุณมีโปรแกรม Core อยู่แล้ว
แล้ว Customize ไปลูกค้าแต่ละราย  ก็เป็นอีกเรื่อง  ครับผม..

[tuckclub]

ขอยกตัวอย่าง ซึ่งเป็นเรื่องจริง

บริษัทไอทีใหญ่ๆ ในเมืองไทยมีไม่มีกี่สิบบริษัท แต่ละแห่งก็มีความเชี่ยวชาญแตกต่างกันไป

สมมติ DTAX จ้างบริษัท A ทำระบบแทงหวยผ่านมือถือ ซึ่งถือเป็น operator รายแรกที่บุกตลาดนี้ในเมืองไทย
หกเดือนต่อมา AIH อยากเปิดแทงหวยผ่านมือถือบ้าง ก็จ้างบริษัท A นั่นแหละ

ระบบซอฟท์แวร์เฉพาะบางอย่าง ที่นำเข้าจากต่างประเทศ ใช้กันอย่างแพร่หลาย เช่น ใช้กันในแทบทุกธนาคาร แต่มีเวนเดอร์ไม่กี่รายในเมืองไทยที่ implement ระบบซอฟท์แวร์ตัวนี้ได้ สรุปก็คือเวนเดอร์หน้าเดิมๆ แหละครับที่ตะเวนรับงาน implement ระบบเดียวกันนี้ให้ลูกค้าหลายๆ เจ้า

เรื่องแบบนี้เกิดเป็นปกติครับ ถ้ารับทำงานแล้วลูกค้าจะทำสัญญาว่าห้ามไปทำงานให้คนอื่น นอกจากจะคิดค่าแรงของเราแล้ว ก็ต้องคิดค่าเสียโออาสให้คุ้มที่เค้าจะห้ามเราไม่ให้ไปหาเงินจากคนอื่นด้วย

ส่วนเรื่องจริยธรรมก็ต้องระวังครับ โดยเฉพาะเรื่องการปกปิดความลับของลูกค้า

[tuckclub]

เรื่องจริงก็คือ กำลังจะมีคนมาจ้างผมเขียนโปรแกรมที่ควบคุม ECU ที่เอาไปใส่ในรถยนต์
ผมไม่เคยเขียนมาก่อน แต่ก็พอมีพื้นฐานมาบ้าง

ที่นี่สมมุติว่าผมทำโปรเจคนี้เสร็จ ผมก็จะมีความรู้มากขึ้น ในการเขียนโปรแกรม ECU

ผมจึงเกิดคำถามขึ้นว่า ผมสามารถใช้ความรู้ตรงนี้ไปรับงานจากลูกค้าคนอื่นได้หรือไม่

มองในมุมของลูกค้า ถ้าผมไปรับงานจากลูกค้าคนอื่น ก็เหมือนเอาโปรแกรมที่เขาจ้างเขียนไปขายคนอื่น

ถึงโปรแกรมที่ผมจะเอาไปขายคนอื่น ผมสร้างขึ้นใหม่ ดีกว่าที่เคยทำให้เขา เขาก็ยังคงมองว่า ผมเอาโปรแกรมของ
เขาไปขายอยู่ดี

แต่ถ้าเอาไปขายลูกค้าคนอื่นไม่ได้ เวลาผมพัฒนาโปรแกรมอะไรขึ้นมาใหม่ ก็ต้องขายให้คนนี้คนเดียว
ผมรู้ว่าช่องทางมันจำกัดหรือเปล่า และถ้าช่องทางมันจำกัด ผมลงทุนเรียนรู้ มันจะคุ้มหรือเปล่า

พระราชบัญญัติ
ลิขสิทธิ์
พ.ศ. ๒๕๓๗

มาตรา ๙ งานที่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ขึ้นในฐานะพนักงานหรือลูกจ้าง ถ้ามิได้ทำเป็นหนังสือตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น ให้ลิขสิทธิ์ในงานนั้นเป็นของผู้สร้างสรรค์ แต่นายจ้างมีสิทธินำงานนั้นออกเผยแพร่ต่อสาธารณชนได้ตามที่เป็นวัตถุประสงค์แห่งการจ้างแรงงานนั้น
 
มาตรา ๑๐ งานที่ผู้สร้างสรรค์ได้สร้างสรรค์ขึ้นโดยการรับจ้างบุคคลอื่น ให้ผู้ว่าจ้างเป็นผู้มีลิขสิทธิ์ในงานนั้น เว้นแต่ผู้สร้างสรรค์และผู้ว่าจ้างจะได้ตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น

ตรงนี้น่าจะเข้าประเด็น มาตรา ๑๐ นะครับ คือถ้าชัดเจนว่า เค้าจ้างเราทำ ลิขสิทธิ์ (copyright) จะตกเป็นของผู้จ้าง ทางออกก็อาจจะทำสัญญากันไว้ล่วงหน้าครับ ว่าลิขสิทธิ์ของงานชิ้นนี้จะเป็นของเรา ส่วนตัวซอฟแวร์ที่เราส่งมอบให้ลูกค้านั้น คือเป็นการอนุญาต (licensing) จากเรา ให้ลูกค้าสามารถนำไปใช้งานได้

ก็อยู่ที่ว่าเค้าจะยอมแบบนี้รึป่าว ถ้าลูกค้าอยากได้ลิขสิทธิ์ด้วย เราก็ต้องคิดเงินให้คุ้มแล้วละครับ

[เกมส์เกมส์.com]

เคยจ้างเขียนสคริป แบบราคาจ้างเขียน พอเขียนเสร็จเขาก็ตกแต่งนิดหน่อย แล้วเอามาขาย ผมก็รู้สึกไม่ดีกับคนนั้นไปเลยครับ

ไม่ใช่แค่ผิดกฏหมายอย่างเดียว ผิด จริยธรรม และมารยาทอย่างแรงด้วย

[MR.chk]

เคยจ้างเขียนสคริป แบบราคาจ้างเขียน พอเขียนเสร็จเขาก็ตกแต่งนิดหน่อย แล้วเอามาขาย ผมก็รู้สึกไม่ดีกับคนนั้นไปเลยครับ

ไม่ใช่แค่ผิดกฏหมายอย่างเดียว ผิด จริยธรรม และมารยาทอย่างแรงด้วย

ถ้าผมเจอแบบนี้ คงรู้สึกแย่มาก

[bankker6480]

โหดมาก แต่จริงๆแล้วงานก็คืองาน หน้าที่  ผมเข้าใจ

[tuckclub]

โค๊ด:

ถึงโปรแกรมที่ผมจะเอาไปขายคนอื่น ผมสร้างขึ้นใหม่ ดีกว่าที่เคยทำให้เขา เขาก็ยังคงมองว่า ผมเอาโปรแกรมของ
เขาไปขายอยู่ดี

ผมว่าตรงนี้ไม่น่าเป็นปัญหานะครับ ถ้าเป็นผม หลังจากขายโปรแกรมให้บริษัท A ไปแล้ว
ถ้ามีบริษัท B มาจ้าง ผมก็อาจจะเริ่มเขียนใหม่ โดยไม่ดูของเดิม เขียนให้มันต่างกัน

การจะดูว่าละเมิดหรือเปล่า มันไม่ได้ดูจากการที่ว่าซอฟท์แวร์มันทำงานแล้วให้ผลลัทธ์เหมือนกันหรือเปล่า แต่ต้องเอา sourcecode มาเทียบกันครับ ว่าโค้ดสองชุดนั้น มันมีความเหมือนกันอยู่มากน้อยแค่ไหน

[@StarexVIP]

ไม่ผิดครับ

ในชีวิตจริงโรงงานผลิตมากมายต้องเจอเคสแบบนี้อยู่แล้ว
ขอแค่จรรยาบรรณ ไม่เผยแพร่ความลับของอีกบริษัทนึง ให้บริษัทนึงฟังก็พอ

[dreamer]

โค๊ด:

ถึงโปรแกรมที่ผมจะเอาไปขายคนอื่น ผมสร้างขึ้นใหม่ ดีกว่าที่เคยทำให้เขา เขาก็ยังคงมองว่า ผมเอาโปรแกรมของ
เขาไปขายอยู่ดี

ผมว่าตรงนี้ไม่น่าเป็นปัญหานะครับ ถ้าเป็นผม หลังจากขายโปรแกรมให้บริษัท A ไปแล้ว
ถ้ามีบริษัท B มาจ้าง ผมก็อาจจะเริ่มเขียนใหม่ โดยไม่ดูของเดิม เขียนให้มันต่างกัน

การจะดูว่าละเมิดหรือเปล่า มันไม่ได้ดูจากการที่ว่าซอฟท์แวร์มันทำงานแล้วให้ผลลัทธ์เหมือนกันหรือเปล่า แต่ต้องเอา sourcecode มาเทียบกันครับ ว่าโค้ดสองชุดนั้น มันมีความเหมือนกันอยู่มากน้อยแค่ไหน

สมมุตินะครับ

ผมเขียนโปรแกรมควบคุมพัดลม ให้บริษํทแรกเสร็จ

แล้วผมไปรับจ้างเขียนโปรแกรมควบคุมพัดลมให้บริษัทที่ 2 โดยที่ พัดลมของทั้ง 2 บริษัทมี hardware
ที่ต่างกัน และเมนูทำงานที่ต่างกัน

ในสายตาของลูกค้าก็อาจจะมองว่า มันก็โปรแกรมควบคุมพัดลม เหมือนกัน

คิดว่าเราต้องอธิบายกับลูกค้า บริษัทแรก หรือเปล่า

[tuckclub]

โค๊ด:

สมมุตินะครับ

ผมเขียนโปรแกรมควบคุมพัดลม ให้บริษํทแรกเสร็จ

แล้วผมไปรับจ้างเขียนโปรแกรมควบคุมพัดลมให้บริษัทที่ 2 โดยที่ พัดลมของทั้ง 2 บริษัทมี hardware
ที่ต่างกัน และเมนูทำงานที่ต่างกัน

ในสายตาของลูกค้าก็อาจจะมองว่า มันก็โปรแกรมควบคุมพัดลม เหมือนกัน

คิดว่าเราต้องอธิบายกับลูกค้า บริษัทแรก หรือเปล่า

โอ้ ถ้าหลุดจากประเด็นเรื่องกฏหมายแล้ว ก็ยังต้องมีประเด็นเรื่องมารยาทรออยู่อีก
เรื่องมารยาทนี่พูดยากเนอะ   
เป็นผมก็อาจจะอธิบายไปตามตรงครับ ว่าผมทำงานให้บริษัทนั้น
ถ้าเค้าเป็นคนธรรมดาเหมือนเรา เข้าใจว่าเราต้องกินข้าว เค้าก็น่าจะให้อภัยเราได้ 

[9neo]

ปกติการรับงาน ลูกค้าจะมี requirement มาไห้อยุ่แล้ว

ถ้าเราทำงานตาม requirement ที่ลูกค้าให้มา ผมก็คิดว่าไม่ได้ผิดอะไร

โปรแกรมมิ่งมันไม่เหมือนงานดีไซน์ การเขียนไห้ได้เป้าหมายตามลูกค้าต้องการมันไม่ได้มี pattern ต่างกันไม่มากมายขนาดนั้น

แล้วโปรแกรมมมิ่งส่วนใหญ่จะเขียนโค๊ดเก็บไว้เป้น library ส่วนตัวอยุ่แล้ว ซึ่งมักเอามาใช้งานเรื่อยๆ ในแทบทุกโปรเจ็ค จะไม่ไห้เหมือนโดยสิ้นเชิงคงเป้นไปไม่ได้อยู่แล้ว

เท่าที่ได้ยินมา ลักษณะการจ้างแบบนี้จะทำสัญญาห้ามทำโปรเจ็คซ้ำหรือใกล้เคียงทำนองนั้น แล้วแน่นอน ราคาคงไม่ถูกๆ แน่ เพราะต้องแลกกับการตัดโอกาศ


เรื่องนี้ จะเคลียร์สุด ต้องมี requirement จากกทางลูกค้าครับ หากงานที่รับ เป็นไอเดียลูกค้า แล้วเราทำตามเป้าหมายที่ลูกค้าต้องการ มันก้ไม่ผิดอะไร เพราะนั่นมันงานของเรา


เรื่องนี้ไม่ใช่การเอาโปรเจ็คเก่าไปขายนะครับ เป็นการรับงานแล้วทำตามเป้าหมายของลูกค้า

ถ้าโปรแกรมเมอร์เอาโปรเจ็คที่เคยทำให้อีกคน ไปเสนอขายไห้อีกคน แบบนี้โปรแกรมเมอร์เองที่เป้นฝ่ายผิดจรรยาบรรณ


 

[dreamer]

ขอบคุณทุกความคิดเห็นครับ