เสรีอินเทอร์เน็ตกับความเป็นจริงที่ยัง สวนทาง

ทั้งนี้ดูจะเป็นอัตราเติบโตที่ "สวนทาง" กับกระแสความต้องการใช้อินเทอร์เน็ตของคนรุ่นใหม่ที่ทะยานขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพราะมองอินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางปกติในการสื่อสาร และยิ่งตรงกันข้ามกันมากขึ้นไปอีก สำหรับความพยายามที่จะเป็นอุตสาหกรรมที่มี "เสรีภาพ" ด้านการแข่งขัน

"ราคา-บริการ" ต้นตอเน็ตต่ำ
นายอนุภาพ ถิรลาภ นักวิชาการอิสระด้านการสื่อสารและสารสนเทศ กล่าวว่า แนวโน้มความต้องการระบบสื่อสารเริ่มเปลี่ยนจากระบบเสียงเป็นการสื่อสารในรูปแบบ "ดาต้า" และ "ภาพเคลื่อนไหว" มากขึ้น ซึ่งความเป็นจริงควรเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดการใช้อินเทอร์เน็ตในประเทศเพิ่มสูงขึ้น หากแต่ระดับภูมิภาคปัจจุบันไทยยังถือเป็นประเทศที่มีจำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตต่ำ

เขาระบุว่า หากมองประเทศที่ใกล้เคียงกับไทยอย่าง "ไต้หวัน" ปีนี้ คาดว่าผู้ใช้ 1 คนจะใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วเฉลี่ย 4 เมกะบิตต่อวินาที ขณะที่ ไทยยังวิ่งอยู่เพียงความเร็ว 300 กิโลไบต์ต่อคน ซึ่งเชื่อว่า ปัญหาสำคัญนอกจาก "ราคา" ที่ยังสูงเกินที่จะใช้งานแพร่หลายแล้ว ยังมีปัญหาการพัฒนา "แอพพลิเคชั่น หรือบริการ" ที่ตอบโจทย์ความต้องการ เพื่อกระตุ้นความต้องการใช้ให้มากขึ้น

"1 เมกะบิต 590 บาทวันนี้ จากผลวิจัยพบว่า ต้นทุนอยู่ที่ 150 บาท รวมค่าการตลาด ซึ่งทำให้เชื่อได้ว่า แนวโน้มราคาน่าจะลงได้อีก เพราะระบบตอนนี้ยังเป็นการลงทุนเพื่อคนใช้แค่หลักหมื่นคนเท่านั้น แต่ถ้าลงทุนสำหรับคนใช้ระดับล้านคน ตามกลไกของตลาด ราคาบริการจะต้องลงได้อีก"

นายอนุภาพ ระบุว่า ประเด็นสำคัญขณะนี้คือ ไทยมีผู้ให้บริการน้อยราย และส่วนใหญ่เน้นให้บริการโครงข่ายมากกว่าตัวบริการ และยังมีปัญหาการผูกขาดที่สร้างความไม่เป็นธรรม กับผู้ให้บริการรายเล็กที่ไม่มีโครงข่ายของตัวเอง

ดังนั้น สิ่งหน่วยงานกำกับดูแลอย่าง "กทช." ต้องเร่งทำคือ การบังคับใช้กฎเกณฑ์การเชื่อมต่อโครงข่ายอินเตอร์คอนเนคชั่น ชาร์จ หรือไอซี เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ให้บริการรายเล็กเข้าถึงโครงข่ายได้โดยไม่ต้องลงทุนใหม่

รายเล็กดิ้นหาทางรอด
นายบัณฑิต ว่องวัฒนะสิน กรรมการผู้จัดการ บริษัท อินเทอร์เน็ต โซลูชั่น แอนด์ เซอร์วิส โพรวายเดอร์ จำกัด (ไอเอสเอสพี) กล่าวว่า ผู้ให้บริการ (ไอเอสพี) ควรจะต้องยอมรับให้ได้ว่า กระบวนการทำงานของคณะกรรมการกำกับดูแลจะต้อง "ใช้เวลา" ดำเนินงานอย่างรอบคอบ ซึ่งกรณีของไอซีที่ยังไม่บังคับใช้นั้น ส่งผลกระทบต่อไอเอสพีรายเล็กให้เสียเปรียบแน่นอน

อย่างไรก็ตาม เขาเชื่อว่า ไอเอสพีจำเป็นต้องหาทางออกในการดำเนินธุรกิจระหว่างนี้ ซึ่งในส่วนของบริษัทเอง เริ่มหันไปให้ความสำคัญกับการพัฒนาแอพพลิเคชั่นและบริการ เพื่อสร้างฐานความแข็งแกร่ง และเตรียมความพร้อมเมื่อถึงเวลาที่สามารถใช้ไอซีได้

ส่วนการเปิดไลเซ่นใหม่ทั้ง 3จี และไวแม็กซ์ จะส่งผลดีต่อธุรกิจไอเอสพี ก็ต่อเมื่อเปิดโอกาสให้เข้าถึงเครือข่ายได้อย่างเป็นธรรม เพราะไม่เช่นนั้นก็จะทำให้เกิดปัญหาเหมือนกรณีอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงผ่านสายโทรศัพท์ ที่ไอเอสพีรายเล็กยังไม่สามารถเข้าถึงโครงข่ายหลักได้

นอกจากนี้ ยังมองว่า แม้จะมีการพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานบนเทคโนโลยีใหม่ แต่ในระยะใกล้ตลาดอินเทอร์เน็ตระบบเอดีเอสผ่านสายโทรศัพท์ ก็ยังเป็นตลาดใหญ่ที่ผู้ให้บริการให้ความสำคัญ เนื่องจากการลงทุนเทคโนโลยีใหม่สูงกว่าเดิมหลายเท่าตัว

ชูกำกับแบบ "หลอมรวม"
นายประเสริฐ อภิปุญญา รองเลขาธิการ กทช. กล่าวว่า แนวโน้มการกำกับดูแลจะมุ่งการหลอมรวมเทคโนโลยีเป็นหลัก เพื่อตอบรับเทรนด์ที่ผู้บริโภคจะมีอุปกรณ์สื่อสารเพียงอย่างเดียว ซึ่งมุมของผู้กำกับดูแลก็กำลังปรับเปลี่ยนเพื่อให้หน่วยงานเกี่ยวข้องทั้ง "กทช." และ "กสช." รวมกันเป็นองค์กรเดียว เพื่อทำให้การกำกับดูแลเป็นกลางมากที่สุด

นอกจากนี้ กทช. ก็กำลังวางแผนใช้ "ยูนิไฟด์ ไลเซ่น" เพื่อให้ไลเซ่นเดียวครอบคลุมการขอใบอนุญาตบริการทุกประเภท ที่จะเอื้อประโยชน์ต่อผู้ให้บริการ และลดความซ้ำซ้อนในการดำเนินธุรกิจ โดยกำลังเริ่มทำยูนิไฟด์ ไลเซ่น แบบที่ 1 (ไม่มีโครงข่าย) ซึ่งเป็นแบบที่มียุ่งยากต่ำที่สุด และคาดว่าน่าจะสามารถให้บริการได้ในเร็ววันนี้

รวมทั้งการพิจารณาทำ "โลคัล ลูป อันบันเดิลลิง" เพื่อให้เป็นหลักเกณฑ์ในการแบ่งปันโครงข่ายการใช้งาน และไม่เกิดการผูกขาดเฉพาะรายใหญ่อย่างเช่นปัจจุบัน

คาดสิ้นปีประกาศสูตรคิดค่าไอซี
เขายอมรับว่า แม้จะประกาศใช้กฎเกณฑ์การเชื่อมโยงเครือข่ายไอซีมากว่า 3 ปีแล้ว แต่ยังไม่สามารถบังคับใช้ได้เนื่องจากการเจรจาต้องใช้เวลา เพื่อดู "บัญชีมาตรฐาน (Accounting standard)" เพื่อแก้ปัญหาการใช้มาตรฐานการคิดบัญชีต่างกันของเจ้าของโครงข่ายแต่ละราย รวมทั้งต้องพิจารณา "ความสัมพันธ์ระหว่างสัญญาร่วมการงาน" ของแต่ละบริษัทด้วย ซึ่งเป็นสิ่งที่ผู้กำกับดูแลต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ แต่คาดว่า กทช.จะสามารถประกาศสูตรการคำนวณค่าไอซีได้ภายในสิ้นปีนี้

นายเศรษฐพร คูศรีพิทักษ์ กรรมการ กทช. เสริมว่า บทบาทของ กทช.ที่ต้องเร่งทำคือ การลดต้นทุนค่าบริการให้ผู้ประกอบการ เพื่อทำให้ผู้บริโภคเข้าถึงบริการได้มากขึ้น เช่น ความช่วยเหลือด้านการลงทุนจากบีโอไอ เนื่องจากค่าไลเซ่นไม่สูง แต่ต้นทุนที่สูงที่สุดคือ การลงทุนสร้างสถานีฐาน โดยคาดว่าราคาอินเทอร์เน็ตต่ำสุดในปัจจุบันราว 590 บาทต่อเดือนจะยังสามารถทำให้ต่ำได้อีกถึงระดับ 300-400 บาทได้

ข้อมูลจาก : bangkokbiznews.com